Proefschrift 'Dysplasia in IBD: towards an improved risk stratification'

Door: Joren René ten Hove

Promotiedatum: 29 oktober 2019

Samenvatting

Inflammatoire darmziekten (IBD), zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, zijn chronische ontstekingsziekten van de darm. Indien een groot gedeelte van de dikke darm betrokken is, bestaat er een verhoogd risico op het ontwikkelen van dikke darmkanker (colorectaal carcinoom, CRC). Het doel van endoscopische surveillance is het opsporen en verwijderen van gebieden met dysplasie en CRC in een vroeg stadium om daarmee sterfte aan de gevolgen hiervan in deze patiëntgroep te verminderen. Het eerste deel van dit proefschrift verkent de risicostratificatie binnen de patiënten die in aanmerking komen voor surveillance. Zo vormen patiënten met zowel IBD als primair scleroserende cholangitis een hoog risicogroep, bij wie intensievere surveillance dient plaats te vinden. Ook bij patiënten met IBD die een colectomie hebben ondergaan, dient surveillance van een eventueel resterende rectumstomp te worden overwogen. Patiënten zonder aanvullende risicofactoren, waar bij twee achtereenvolgende coloscopieën geen afwijkingen worden gevonden, komen juist in aanmerking voor minder intensieve surveillance. Het tweede deel van dit proefschrift is gericht op endoscopische technieken in de opsporing en verwijdering van dysplasie. Hierin wordt onder andere aangetoond dat het routinematig afnemen van omgevingsbiopten een lage opbrengst heeft. Daarnaast blijkt endoscopische verwijdering van grote laesies technisch moeilijk, maar in selecte gevallen een veilige manier om chirurgische resectie te omzeilen of uit te stellen. Gezien de behoefte aan minder belastende manieren van screening werd ook de waarde van microRNAs als biomarker in bloed bij IBD surveillance onderzocht. Deze blijken op dit moment niet bruikbaar in het maken van onderscheid tussen IBD patiënten met of zonder dysplasie.